#87 Goed nieuws van het culturele front
Herdenken, herinneren en vooruit zien.
Beste lezer van de Cultuurnieuwsbrief,
Er gebeuren momenteel mooie dingen onder de Achterhoekse Culturele Radar. Af en toe lekt er iets van naar buiten. Dan lijkt het misschien een toevallige gebeurtenis, een incident, maar er is echt meer aan de hand. Acht Achterhoekse gemeentes slaan de handen -en dat is uniek- om onze Cultuur en ons Erfgoed meer en krachtig en permanent onder de aandacht van onze bewoners te brengen. De bedoeling is om de bewoners actief aan cultuur deel te laten nemen zodat ons algemeen welzijn daar voordeel aan zal hebben. Kunst wordt door de beleidsmakers steeds meer gezien als noodzakelijk voor ons gehele welzijn. Hèhè.
Ook goed nieuws is dat de drie grote cultuurcentra, het Amphion in Doetinchem, Boogie Woogie in Winterswijk en de DRU in Ulft ook intenser zijn gaan samenwerken. De verwachting is dat daar de komende tijd ook de kleinere cultuurcentra in de Achterhoek bij aan gaan sluiten. Tof is dat!
Maar voor een levendige cultuur zijn ook jonge, talentvolle makers nodig. Die kunnen -net als bij technische beroepen- maar moeilijk de weg naar en in de Achterhoek vinden. Daarom draait sinds vorig jaar een samenwerkingsproject tussen de genoemde culturele centra en de theaterafdeling van ArtEZ in Arnhem.
De afgelopen twee weken deden studenten van deze opleiding onderzoek naar de stand van zaken, de mogelijkheden en de belemmeringen voor kunstmakers in onze regio. Daarvoor gingen zij met tal van mensen in gesprek, gaven lessen op middelbare scholen en in Terborg gingen zij in gesprek met vertegenwoordigers van maar liefst 12 toneelverenigingen uit de Oude IJsselstreek. Ik was daarbij aanwezig en keek mijn ogen uit, of vooral hoorde ik mijn oren uit
Deze ontmoeting tussen twee werelden, de amateur-acteurs en de professionals in opleiding begon voorzichtig. Beide zijden toonden veel respect voor elkaar: de amateurs keken op tegen de aankomende professionals met hun vaardigheden, terminologieën en engagement, terwijl de jongeren in opleiding opkeken tegen de ervaring en het vakmanschap van de amateurs. Toen die drempels eenmaal geslecht waren, werden ervaringen, twijfels en kansen hartstochtelijk uitgewisseld. Studenten vertelden hoe fijn het was om te experimenteren met het vak. Dat je niet altijd hoeft te weten wat er precies uitkomt. Tegelijkertijd werd uitgelegd dat het woord “Amateur” uit het Latijn komt en dat het “Liefhebber” betekent. “Wij hebben de kunst lief!” Kijk, dat klinkt toch heel anders. Tenslotte werd ook een eind gemaakt aan de gêne waarmee amateurgroepen soms vertellen dat ze graag blijspelen opvoeren. “Daar is helemaal niks mee, want hoe fijn is het dat we in deze tijden ons even een avond verpozen met goed gespeelde nonsens? Laten we vooral af en toe samen lachen om het leven.”
En tussen de bedrijven door werd door de verenigingen voorzichtig bij de jonge makers geïnformeerd of ze open stonden voor een stage of meer.
Theo Soontiëns
We gaan weer jammen!
ACHTERHOEK - Je hoeft nog niet eens heel oud te zijn om ooit een ‘Behind the Corner avond’ te hebben bezocht. Meindert Bussink was wel een stuk jonger, maar toen al bezig met het bij elkaar brengen van muzikanten uit onze regio. Hij bracht in kaart wat er was, wie wat wanneer speelde, en zorgde dat muzikanten elkaar ontmoetten in -nu best wel legendarische- muziekavonden. Zijn Behind the Corner bleek niet voor de eeuwigheid, maar de herinneringen zijn mooi. En toch… het kriebelt blijkbaar weer, want er komt een nieuw initiatief aan.
Onder de naam ‘H∞ked Sessies’, organiseert Meindert in 2025 een reeks jamsessies in cafés en kleine zalen. Muzikanten kunnen daar met elkaar aan de slag met laagdrempelige improvisaties, eigen nummers en bekende nummers. ‘Voor jong en oud, met nummers van goed tot fout.’ Er worden bestaande nummers gespeeld maar ook ter plekke nieuwe nummers gecreëerd. Alles wordt multi-track opgenomen, om thuis rustig terug te luisteren. Of wellicht als demo voor een nieuwe EP.
Op 23 maart beginnen de sessies in Varsseveld. Op 27 april trekt het jam-circus naar Westendorp waarna op 18 mei in Gendringen de derde sessie zal worden gehouden. Data van andere dorpen volgen binnenkort.
Wil je meedoen of op de hoogte blijven? Meld je aan bij de H∞ked Substack en via deze H∞ked chat kun je meteen vragen stellen en vertellen wat je zou willen.
Verhalen Verbeelden Vrijheid
BREDEVOORT - Het is 2025 en dat betekent dat er in het hele land aandacht wordt besteed aan 80 jaar vrijheid. In de expositie ‘Verhalen Verbeelden Vrijheid’ in de Koppelkerk in Bredevoort, wordt dit begrip breder getrokken. Daar wordt niet alleen gekeken naar WOII en het einde daarvan, maar ook op welke manier mensen in verschillende omstandigheden (on)vrijheid ervaren. Werk dat op enigerlei wijze uiting geeft aan, of vragen stelt bij, het begrip ‘vrijheid’, heeft dan ook een prominente plek in deze expositie.
De expositie ‘Verhalen Verbeelden Vrijheid’ borduurt voort op de succesvolle expositie ‘Woord in Beeld’ uit 2023. Toen was er in de Koppelkerk werk te zien van kunstenaars die jeugdboeken van prachtige illustraties voorzien. In ‘Verhalen Verbeelden Vrijheid’ staat de graphic novel centraal. De tijd waarin ‘boeken met veel plaatjes’ als domein voor kinderen wordt gezien, ligt hopelijk achter ons, en als dat nog niet zo is, dan draagt de Koppelkerk met ‘Verhalen Verbeelden Vrijheid’ graag bij aan waardering voor deze fantastische kunstvorm, waarin boeiende verhaallijnen en spannende tekenvormen elkaar vinden.
Meer informatie over de tentoonstelling en kaartverkoop (gratis!) vind je hier.
Boek over School Brinkheurne
BRINKHEURNE - In juni 1977 ging School Brinkheurne voor de laatste keer “uit”. Zelfs die gebeurtenis is al geschiedenis geworden en zo zou de school en alles wat daar aan herinneringen en beelden nog aanhangt, kunnen vervagen in de mist van de tijd. Maar niet als het aan Jan Heijen ligt. Die nam de moeite om 50 jaar na dato die vervaging een halt toe te roepen door een kloek boek samen te stellen met verhalen en foto’s uit 160 jaar School Brinkheurne.
Eerst maar even duiden waar Brinkheurne ligt, want dat is wel Achterhoek voor gevorderden. Brinkheurne is een buurtschap in de gemeente Winterswijk. Het ligt hier
Jan Heijnen (66), die in zijn jeugd op steenworp afstand van de school woonde, is letterlijk en figuurlijk opgegroeid met de Openbare Lagere School I, zoals de aanduiding vroeger luidde. Het bracht hem er een paar jaar geleden toe om een facebook pagina te beginnen, een pagina die al snel heel veel reacties opleverde. En van het een kwam het andere. Het facebook werd een feestboek. Alle verhalen en foto’s zijn fraai vormgegeven door Henk Holders.
De openbare boekpresentatie is op zondagmiddag 16 maart (14.30 uur) in de feestkelder van HCR De Lindeboom. Heijnen neemt de bezoekers met een fotopresentatie mee terug in de tijd. Na de officiële presentatie is het boek terplekke te koop en kan men een kijkje nemen bij de expositie. ‘’Zie het maar als een bescheiden reünie, die bezegeld wordt met een mooi lees- en kijkboek’’, besluit Heijnen.
In dit artikel nog meer over de geschiedenis van de school.
Wandelen in Vrijheid
KLEEF - DINXPERLO - “Ik zal niet zeggen dat wij op een slechte dag geen verliezen lijden. Maar bij ons gaat dat anders. Wij komen pas als het grote vechten gedaan is. Ik wil niks afdoen aan wat wij betekenen in een oorlog, ik zei het al, zonder ons schiet het ook niet op, maar de jongens van de 51e Highland Division, dat zijn wel helden hoor. Wat denk je, als straks de artillerie losgaat, dat zij niet weten hoe laat het is? Dan veranderen de papieren plannen, in bloed, zweet en tranen. Echter wordt het leven niet. Wij bouwen de bruggen, maar zij vormen de pijlers.”
Deze tekst komt uit een van de 10 monologen die deelnemers aan Walk in Freedom onderweg te horen krijgen. Ze komen uit de monden van ‘mogelijke getuigen’ van de bevrijding van ons land. Wandelaars volgen die dag de route die onze bevrijders vanuit Kleef hebben afgelegd.
Deze bijzondere wandelroute brengt deelnemers langs historische plekken en vertelt het verhaal van vrijheid en verbinding, precies 80 jaar na de bevrijding van Dinxperlo. Alle informatie over de wandeling en inschrijven, is hier te vinden und hier
Kom luisteren naar een unieke avond vol muziek, waarbij rock, blaasmuziek en het Achterhoeks dialect samenkomen. De Boetners en een orkest van jonge muzikanten delen het podium en zorgen voor een afwisselend en energiek theaterconcert. Het orkest en de band treden zowel afzonderlijk als samen op, en De Boetners sluiten de avond af met een knallend solo-optreden! Kijk voor alle info en nog veel meer uit-tips op uitagenda-achterhoek.nl.
Kort nieuws
In de vijftien titels van Achterhoek Nieuws werd recent weer gepubliceerd over meer activiteiten die we graag tippen. Hieronder een kleine greep, er is meer te lezen op achterhoeknieuws.nl/cultuur
EEFDE - Zondag 2 maart om 15.00 uur zingen en spelen Ellen en Monique Op Leven en Dood in Kapel op ‘t Rijsselt in Eefde. Ellen Pieterse (zang) en Monique van de Ven (piano) lieten de Zigeunerliederen van Brahms vertalen door Gerrie Hondius, bliezen hertalingen van Jan Rot voor de Dichterliebe van Schumann nieuw leven in én doken zelf in de vertaalpen voor de Liederen en Dansen van de Dood van Moessorgski, met als resultaat een humoristisch, indrukwekkend en volledig Nederlands programma: ‘Op Leven en Dood’. Wil je dit concert bijwonen moet je je hier aanmelden
DOETINCHEM - Op woensdag 12 maart vanaf 20.00 uur presenteert Dolf Ruesink in het erfgoedcentrum ECAL in Doetinchem zijn boek ‘50 jaar Normaal - Feesten als wilde beesten’. Er is een heel programma van tekst, beeld en geluid waarmee alles rondom het succes van Normaal uit de doeken wordt gedaan. Meer informatie in dit artikel. Aanmelden kan via dit formulier.
DINXPERLO - op zaterdag 15 maart speelt ‘The Naked Truth’ in Klein Thetaeer Dinxperlo een unplugged eerbetoon aan The Golden Earring. The Naked Truth trakteert het publiek op een geweldige live show met de bekende Golden Earring hits. Aanvang 20.00 uur
MISTE - op zaterdag 29 maart speelt toneelvereniging OBK het blijspel ‘Bospeen en Blinde Vinken’. Om 14.30 uur en 20.00 uur in café Den Tappen in Miste. De regie is in handen van Wim de Roos. Kaarten à 5 euro aan de kassa. Wordt leuk.
ACHTERHOEK - Diverse Achterhoekse festivals brachten deze week nieuwe grote en lokale namen naar buiten, zoals de Zwarte Cross in Lichtenvoorde, Huntenpop in Ulft en Festival Achterland XL
Lèzen
Een graphic novel over de geschiedenis van Gelderland
Ik ben een fan van de Ridders van Gelre. Ik vind ze al jaren de toppers van Omroep GLD en toen ik laatst een door de bibliotheek georganiseerde lezing van hen bezocht was ik helemaal verkocht. Hun pleidooi voor een standbeeld van Balthasar Gerards in het centrum van Arnhem is een prachtvoorbeeld van conceptionele kunst: het idee an sich is leuker dan de ondenkbare uitvoering ervan.
Aan het eind van die lezing, die natuurlijk een samenvatting was van 11 seizoenen originele en eigenzinnige geschiedenisprogramma’s over Gelderland, konden we een -weliswaar al vorig jaar uitgegeven- stripboek kopen over die geschiedenis. Natuurlijk, het stripboek staat in geen verhouding tot Het Verhaal van Gelderland, die bundeling van vier boeken over de complete geschiedenis van onze provincie, maar het is alleszins de moeite van het lezen (en bekijken) waard. Zeker voor een stripboekenfanaat als ik. En geef het na lezing aan je zoon. Steekt die ook nog eens wat op.
Kort samengevat: Gelre heeft Nederland groot gemaakt; we doen onszelf in het Oosten, steevast tekort en ja! maak dat museum van Gelderse Geschiedenis, losgezongen van het Hollandse filter waarmee onze landelijke geschiedschrijving tot stand kwam. (Logisch dat de NRC dat museum een slecht idee vond. Wat had je verwacht?)
Het stripboek is natuurlijk hier te koop
Luustern
Scholieren organiseren een nieuw festival voor beginnende bands
Op zaterdag 8 maart vindt in het Ouhrlokaal op het DRU Industriepark in Ulft een muziekevenement plaats: Nova New Stars. Beginnende bands krijgen het podium om te laten zien wat ze kunnen - en dat wil je meemaken!
Dit bijzondere evenement, georganiseerd door Lisa Domhof, Merel ter Beest en Lune Mateman, drie enthousiaste leerlingen uit 6 VWO van Schaersvoorde Slingelaan in Aalten, biedt een podium aan beginnende muzikanten uit de regio. Het belooft volgens de organisatie een avond te worden vol inspirerende optredens, goede muziek en een geweldige sfeer. Drie opkomende bands zullen het podium betreden en elk een set van dertig minuten spelen, waarbij het publiek kan genieten van een gevarieerd aanbod aan live rock-, punk- en popmuziek.
Om het beste uit hun optredens te halen, krijgen de bands dezelfde middag nog een exclusieve workshop aangeboden door RYM Arnhem. Tijdens deze sessie werken ze aan hun podiumpresentatie, die ze diezelfde avond in de praktijk zullen brengen. Dit maakt Nova niet alleen een muziekavond, maar ook een leerschool voor jong talent.
Het evenement heeft als doel jonge muzikanten te inspireren, te verbinden en verder te ontwikkelen. Nova biedt een kans om lokaal talent in de schijnwerpers te zetten en muziekliefhebbers uit de regio samen te brengen.
Voor mensen uit de omgeving Aalten -bijvoorbeeld leerlingen van Schaersvoorde- Bij de aanschaf van een ticket kan tevens interesse in pendelvervoer vanuit Aalten worden aangegeven.
Kieken
Jos Spijkers maakt een theatervoorstelling met jongeren over de oorlog
DOETINCHEM - Jos Spijkers is een naam in theatermakend Nederland.
Gelauwerd en geroemd om zijn theaterstukken met bijzondere groepen mensen die hun verhaal, of dat van hun lotgenoten, voor een groot voetlicht brengen.
Artistiek, indringend, begrijpelijk en actueel. In de afgelopen weken werkte hij met 6 jonge acteurs van de theatertalentplaats Amphion en 5 ervaren acteurs uit het Achterhoekse amateurtheater aan de voorstelling “Als de oorlog komt.”
Wanneer er ergens in den lande een nieuwe voorstelling van Jos Spijkers het theaterlicht ziet, moet je haast maken als je een kaartje wilt hebben. Vandaar dat ik nu alvast deze voorstelling onder de aandacht breng. Nu zijn er nog plaatsen
Want deze voorstelling mag zich door inhoud en werkwijze op een warme belangstelling van het publiek verheugen. Het zijn maar drie voorstellingen en de Gruitpoortzaal 1 van het Amphion kan nu eenmaal niet zo heel veel publiek kwijt. Dus zeg niet dat je het niet wist!
In de voorstelling zoeken de spelers naar het antwoord op de vraag wat oorlog is. Hoe verhoud je je tot de strijd in Gaza, of het gemak waarmee anderen tot probleem worden gemaakt? Met scènes over hoe je theater over Auschwitz maakt. Over het bombardement op Doetinchem, Anne Frank, Anton Mussert, de oorlog in Gaza en de Oekraïne. Zo zoomen zij in op wat oorlog met mensen en het samenleven doet. Theater gaat altijd over wat het vraagt om mens te zijn en te blijven. In een oorlog wordt dat uitvergroot. Geen makkelijke kost, maar potverdrie, de tijden vragen er ook om.
De voorstellingen worden gespeeld op 28, 29 en 30 maart in de Gruitpoort, eigenlijk Amphion, maar nu weet je waar het is. Meer informatie lees je hier.
Afstoffen
100 jaar Advendo Lichtenvoorde
Lichtenvoorde - In een lezenswaardig artikel in Achterhoek Nieuws schildert Dinès Quist de geschiedenis van toneelvereniging Advendo uit Lichtenvoorde. Ik ga regelmatig kijken bij Advendo want het is nogal een naam in het Achterhoekse Amateurtheaterveld. Logisch, blijkt nu, de club bestaat al honderd jaar.
Het artikel geeft nog maar weer eens aan vanuit welke hoek deze activiteit kwam aanwaaien, de Rooms-Katholieke. Natuurlijk met als doel de mens te verheffen, de hardwerkende arbeider een avond zijn sores te verlichten en de mensen te verenigen. Niks mis mee, als tekent misschien het feit dat er in het begin geen vrouwen werden toegelaten, het tijdperk waarover we spreken: 1925. Dat lijkt ver weg, maar de wereld is weer hard op weg vrouwen naar het tweede plan te verwijzen, meisje hun onderwijs te ontzeggen en al helemaal de zeggenschap over hun eigen lijf. Ook in Nederland! Laten we waakzaam blijven en leren van het verleden.
Wat niet veranderd is, is het plezier waarmee toneel wordt gemaakt, de vaardigheden die daarmee worden ontwikkeld, en de banden die worden gesmeed. Nog steeds zitten de zalen vol (alhoewel dat rond de jaren 70 zodanig minder was dat de vereniging er even niet meer was) en langzaam maar zeker neemt in Nederland ook de actieve deelname aan het verenigingsleven weer toe. Goed nieuws en de moeite van het volgen waard.
De jubileumvoorstellingen worden gespeeld op 14, 15, 21 en 22 maart in Den Diek in Lichtenvoorde. Kaarten zijn te koop bij Foto Primeur in Lichtenvoorde en online
Nieuwstips en feedback
Tot slot de huishoudelijke mededeling. Voor persberichten of andere nieuwstips kun je de redactie rechtstreeks tippen via de Deel je nieuws-knoppen op onze websites. Zie bijvoorbeeld deze pagina voor de Gelderse Post.
We zijn heel benieuwd naar jouw feedback, dus heb je andere vragen of opmerkingen over deze nieuwsbrief? Reageer gerust op deze mail en dan reageren we zo spoedig mogelijk.