Beste lezer van de Cultuurnieuwsbrief,
Elke week is er in de Achterhoek op cultuurgebied wel iets bijzonders te zien of te horen. Deze nieuwsbrief geeft daar een optimistisch beeld van. Mensen uit de Randstad, die hier rondkijken, kunnen er soms wat lacherig over doen, want wat stelt het tenslotte helemaal voor? Er wordt wat gezongen, geschilderd en toneel gespeeld; in de schouwburgen komen cabaretiers hun try-outs doen, er is zelfs een Dag van de Achterhoekse Popmuziek (9 november!) en één keer in de twee jaar kun je in Groenlo zien hoe de Oranjes daar in de 80-jarige oorlog tekeergingen (25-27 oktober!). “Wat stelt het voor?” zegt de man uit het Westen. Goeie vraag. Twee gebeurtenissen als antwoord.
EEN: Ik was afgelopen weekend in Vragender omdat ik een van de maximaal 200 gasten was die een toegangsbewijs had bemachtigd van “Popgrond 2”. Op het erf van een boerderij speelden die avond 3 bands van oplopende kwaliteit (altijd fijn). De toegang was gratis, je moest alleen naam en telefoonnummer opgeven. Verder de hele avond vrij drinken. Stom? Nee, geniaal! Op deze manier omzeilde de initiatiefnemers alle hobbels rondom vergunningaanvragen en veiligheid. De handhavers kwamen wel even kijken en zagen dat het goed was. Het was duidelijk een besloten feest met minder dan 200 gasten, er werd geen drank verkocht en het verkeer werd netjes geregeld.
En ja, de volgende ochtend ontving elke bezoeker een tikkie met het verzoek om 1/200e deel van alle kosten van de genoten drank en muziek te betalen. Hoefde niet, maar als je een leuke avond had gehad betaalde je natuurlijk. En als je veel gedronken had, betaalde je vanzelfsprekend meer. Een popfestival dat uitgaat van vertrouwen en “Wi’j kent mekaore toch?”.
TWEE: Er viel een enveloppe op de mat. Handgeschreven. Roze. Het was lang geleden dat ik zo’n poststuk had ontvangen. Het bleek een gedicht dat ik “verdiend had” omdat ik een jonge theatermaakster uit Dieren had gesteund in een crowdfunding waarmee ze haar eerste EP -inclusief videoclip- wilde bekostigen. Blijkbaar was die actie geslaagd want hier lag het gedicht. Daarin vertelde ze over hoe blij ze was dat haar wortels in de Achterhoek lagen en hoe ze als kind op de jeugdtheaterschool in Doesburg aangeraakt was door het vak dat ze nu als afgestudeerde theatermaakster, tekstschrijfster en componiste zelf uit gaat voeren. Kippenvel.
DUS: Wat we ook doen hier, en hoe klein dat misschien ook is, het is authentiek, origineel en het is belangrijk voor jong en oud.
Theo Soontiëns
Op eigen houtje naar Varsseveld
VARSSEVELD - Het najaar is aangebroken en daarmee ook het seizoen van de binnenstukken van de theatergroepen in de regio. Op 2 en 3 november speelt “Op eigen houtje” het blijspel “O, o, opvang” in de Gesinkschure in Varsseveld.
Villa 'Woudzicht' was een chic pension maar eigenaar Berendse moet omwille van de kosten ook kamers gaan verhuren voor tijdelijke opvang. Die opvang trekt dan ook mensen van allerlei pluimage aan: een klusjesman, een man met een gebroken been, de deftige mevrouw, de alleenstaande moeder met baby, en zwerfster Toos. Dat de buurt daar niet op zit te wachten en gaat klagen bij de gemeente (Waar kennen we dat ook alweer van?) viel te verwachten en daarmee begint een avondlang vrolijk gedoe, dat aan de mensen van Op eigen houtje wel is toevertrouwd.
Het is een levendige theatervereniging met een energieke spelersgroep die weet waar het publiek op zit te wachten. En dat wordt ook steevast geleverd: een fijne theatervoorstelling met bijzondere types in minstens zulke bijzondere situaties. Heerlijk om je bij te ontspannen en tegelijkertijd ook wel jezelf te herkennen in al dat gedoe op het toneel.
Alle informatie en kaartverkoop vind je hier
De Soldaat van Oranje valt van zijn sokkel
DOETINCHEM - Door de jarenlange opeenvolging van zijn zichzelf-lauwerende boek, de film en De Musical zouden we bijna vergeten wat voor boefje Erik Hazelhoff Roelfzema ten diepste was. Tja, lid van het studentencorps, dan weet je het eigenlijk wel.
Gelukkig is daar nu het theaterstuk “de Staatsgreep” dat op vrijdag 25 oktober in schouwburg Amphion te zien is. Met De Staatsgreep brengt Theatergroep De Jonge Honden een bloedstollende reconstructie van een onbekende en omstreden geschiedenis.
Soldaat van Oranje Erik Hazelhoff Roelfzema, de man die tijdens de Tweede Wereldoorlog bereid was zijn leven te geven voor herstel van de democratie in Nederland, hielp na de oorlog met een groep vooraanstaande figuren diezelfde democratie bijna om zeep omdat hij de dekolonisatie van Nederlands-Indië ongrondwettig vond. Toen zelfs koningin Wilhelmina niet ontvankelijk bleek voor hun zorgen, leek deze groep nog maar één uitweg te zien: een staatsgreep.
De Staatsgreep is een politiek drama in de stijl van een film noir, over de wens om alles hetzelfde te houden in tijden die veranderen. Hoogst actueel, lijkt me.
Alle info en kaartverkoop vind je hier.
Het boek van alle dingen, maar dan als film
ACHTERHOEK - Een van mijn meest dierbare schrijvers is Guus Kuijer. Van alle fases in zijn schrijverscarrière heb ik wel ergens in huis boeken liggen. Van Madeliefbundels tot Bijbels voor Ongelovigen. Daar precies tussenin, op de grens van kinderboek en religieus leven schreef Kuijer “Het Boek van alle dingen”. Een boek dat hem wereldberoemd maakte -voor zover hij dat niet al was. En dat boek is verfilmd. Het zou tijd worden.
We mogen Guus Kuijer in deze Achterhoekse nieuwsbrief best noemen. Hij heeft hier lange tijd gewoond en nog langer vriendschappen onderhouden. Zijn doorbraak “Gat in de grens” schreef hij toen hij in de Achterhoek woonde.
Al tijdens het lezen van Het Boek van alle dingen bekroop me het gevoel dat hij het geschreven had om het uiteindelijk te laten verfilmen, zo beeldend waren de scènes die hij in het boek beschreef. Toch zou het 20 jaar duren voordat die film er zou komen.
De streng religieuze vader van de 9-jarige Thomas drukt met zijn eigen leefregels een grote stempel op het gezin. Het dagelijks bestaan van Thomas, zijn moeder en zus staat in het teken van angst. Van bang zijn voor Gods toorn en voor de straffen die zijn vader uitdeelt als iemand uit de pas loopt. Eén verkeerde opmerking of omgang met verkeerde mensen kan makkelijk uitdraaien op een afranseling met de pollepel.
Dankzij zijn bijzondere verbeeldingskracht vindt Thomas manieren om aan deze beklemmende realiteit te ontsnappen. Hij vraagt zich af of God het wel zo bedoeld heeft. Bestaat Hij überhaupt wel? Hij zou toch niet toelaten dat Thomas’ moeder steeds wordt toegetakeld? Met behulp van zijn vriendin Jezus en zijn ruimdenkende buurvrouw, komt hij tegen zijn vader in opstand en trekt daar zowel zijn rebellerende tienerzus als volgzame moeder in mee. Geluk begint met niet meer bang zijn.
Een boek om te lezen, een film om te gaan zien. In het Amphion Filmhuis op vrijdag 18 oktober om 20 uur, zaterdag 19 oktober om 14 uur, Maandag 21 oktober om 14.30 uur en zondag 27 oktober om 20.30 uur. Kaartjes alhier
Kort nieuws
In de vijftien titels van Achterhoek Nieuws werd recent weer gepubliceerd over meer activiteiten die we graag tippen. Hieronder een kleine greep, er is meer te lezen op achterhoeknieuws.nl/cultuur
VORDEN - In Theater Onder de Molen -een schat van een theatertje- speelt op zondag 20 oktober om 15 uur Trio “Onder de appelboom” de voorstelling “The Melting Pot”, een muzikaal verhaal over het Amerika van het begin van de 20e eeuw, waar immigranten en componisten uit de oude wereld samenkwamen in een culturele smeltkroes. Deze voorstelling verkent de ontwikkeling van klassieke muziek, blues en jazz, met stukken van onder anderen Gershwin, Bernstein en Kurt Weill, ondersteund door zang, klarinet en piano. Alle informatie vind je hier
DINXPERLO - Zaterdag 26 oktober speelt in Klein Theater Dinxperlo cabaretier Thijs Kemperink een try out van zijn voorstelling 'Oaverdrieven ku’j het beste met nen boot'. En je leest het al, dat is Twents cabaret op zijn best. In 'Oaverdrieven ku’j het beste met nen boot' gaat Thijs op zoek naar de identiteit van “het Oosten des lands”.
Vroeger was alles beter zegt men, maar toch ziet Thijs dat anders. Het aantal illegale etherpiraten is het grootst in jaren. De keten zitten vol met jeugd waar geen woord Nederlands gesproken wordt. Roddelen gebeurt nog volop, maar een Tukker weet ook heel goed wanneer hij zijn mond moet houden. Rondom deze voorstelling verschijnt de documentaire ‘Overijsselse Streken’ bij RTV Oost, waarbij Thijs de streek intrekt op zoek naar de normen, de waarden en de tradities. Kaarten voor deze try-out kun je hier kopen.ULFT - Nog één keer Hans Dorrestein zien? Dat kan op zaterdag 19 oktober in het theater van het DRU industriepark in Ulft. Zijn voorstelling, de naam “Het houdt een keer op” zegt het al, is zijn afscheidstournee. Een voor de verandering gezellige mix van kleine en grote rampspoed: de aftakeling, het verlies van vrienden en collega’s, digitale vervreemding, de stijgende temperaturen en het menselijk teveel. Het fijne van een voorstelling van Dorrestein is dat je na afloop zeker weet dat jij het nog niet zo slecht hebt: Hans! Die heeft het pas slecht. En daar drink je dan op. Informatie en kaartverkoop vind je op deze plek.
ZUTPHEN - Op zondag 27 oktober om 15.00 uur brengt kinderpopster Dirk Scheele zijn nieuwe theatervoorstelling ‘Dirk & StoryZoo’ naar Theater Hanzehof in Zutphen. In deze muzikale voorstelling komen de vrolijke karakters van StoryZoo tot leven, waaronder Bax de Beer en Toby de Aap, die samen een avontuur beleven en hun vriendschap versterken. Het belooft een groot meezingfeest te worden. Special guest Japie het Apie voegt zich bij het avontuur. De voorstelling bevat poppenspel en na afloop is er een meet & greet met de cast, waaronder Dirk Scheele en Kira Kool. Tickets zijn hier verkrijgbaar
Culturele UITagenda
Een magische voorstelling waar muziek en kunst samenkomen? Het Phion Ensemble speelt betoverende sprookjes zoals *Moeder Gans* en *De Tovenaarsleerling*, terwijl zandkunstenaar Gert van der Vijver live de verhalen tot leven schildert in zand. Een unieke ervaring voor jong en oud, waar muziek en visuele kunst samensmelten tot een sprookjesachtig geheel. Lees hierover meer onderaan de nieuwsbrief bij Luustern.
Kijk voor alle info en nog veel meer uit-tips op uitagenda-achterhoek.nl.
Lèzen (en doen)
Een museum om te lezen
De Achterhoek is een museum rijker. En Twente en Drenthe en Münsterland en Bentheim ook, trouwens. Het is een digitaal museum, dus je kunt er altijd terecht. Het idee kwam van Girbe Buist uit Zwolle en de vormgegeven werd gedaan door Coen Bouwstra. Het ziet er prachtig uit.
In het museum kun je spreekwoorden bewonderen uit de streektalen die gesproken worden in bovengenoemde gebieden. Van elk spreekwoord wordt uitgelegd wat het betekent en ook of het (nog) klopt of niet? Het is een feest om er doorheen te wandelen en al die oude wijsheden in prachtige taal te aanschouwen. Van de meeste spreekwoorden had ik nog nooit gehoord en ze ontlokten me niet zelden een glimlach.
Dat de “bookweite eerder riepe is as de rogge en de proemen eerder as de nötten” wist ik niet. Maar dat spreekwoord had ook niets met rogge en boekweit te maken. En na de uitleg ervan wist ik ook dat het een onware wijsheid was.
Vaak wilde ik een spreekwoord hardop uitspreken om te horen hoe het klonk. Helaas is die functie niet ingebouwd. Misschien een tip voor de volgende update. Wat wel ingebouwd is, is een e-boek dat je kunt downloaden waarin alle spreekwoorden nog eens de revue passeren. Een feestelijk speelse manier om streektaal te ontmoeten.
Lees hier het artikel dat Sander Grootendorst schreef over de opening van het museum
Kieken
Thematentoonstelling De ambachtsman achter het kunstwerk
Tot donderdag 31 oktober kun je in de kerk in Kranenburg de tentoonstelling “De ambachtsman achter het kunstwerk” nog bewonderen. Ik zeg “Kerk” maar dat is natuurlijk wat oneerbiedig. In die kerk huist namelijk het Heiligenbeeldenmuseum.
Dit museum wijdt haar thematentoonstelling dit jaar aan de, in 1883 in Rotterdam geboren, beeldhouwer en tekenaar August Klawer. Hij volgde onderwijs aan de Academie van Beeldende Kunsten en technische wetenschappen in Rotterdam. In 1901 trok hij naar Düsseldorf en volgende daar een opleiding tot beeldhouwer, waarna hij zich in 1906 vestigdeHij volgde onderwijs aan de Academie van Beeldende Kunsten en technische wetenschappen in Rotterdam. (Willem de Kooning Academie) Klawer maakte onder meer mens- en dierfiguren en christelijk religieus werk in steen en hout. Hij was restauratiebeeldhouwer aan de Oude Kerk te Delft en de Oud-Katholieke Kerk van de H. H. Jacobus-en Augustinuskerk in den Haag. Ook ontwierp hij, in den Haag, werken in openbare ruimten. In 1969 overleed hij op 86 jarige leeftijd. Veel van zijn werk is in familiebezit gebleven, maar omdat het zijn beroep was is ook ruim verkocht. In samenwerking met de familie werd deze tentoonstelling ingericht. Het is de eerste keer dat een groot publiek met zijn werken kennis kan maken. Als aanvulling op deze expositie komt het museum zelf met beelden uit eigen depot. Het museum is elke dag van 12.00 tot 17.00 uur open, behalve op maandagen.
Luustern
PHION in Dinxperlo
Een heel bijzondere voorstelling biedt het Klein Theater Dinxperlo met een optreden op zondag 20 oktober van een ensemble van het grote PHION, het orkest voor Oost Nederland samen met de beroemde zandkunstenaar Gert van der Vijver.
Klein Theater Dinxperlo heeft een jaloersmakende samenwerking met PHION. Vier keer per jaar komen de mensen van dat orkest naar Dinxperlo met een bijzonder aanbod in de klassiek muziek. Dit keer: Sprookjes met noten!
Componisten zijn dol op verhalen vertellen. Debussy toont in zijn Prélude in schitterende impressionistische klanken een luie faun in de hete middagzon die stiekem een paar mooie nimfen bespiedt. Moessorgsky wandelt door een tentoonstelling met schilderijen van zijn beste vriend Viktor Hartmann en zet die uiterst beeldend op muziek. Ravel vertelt enkele sprookjes van Moeder de Gans zoals Doornroosje en Klein Duimpje. Dukas tenslotte laat ons meegenieten met de dwaze escapades van een eigenwijze tovenaarsleerling.
Maar dit concert is niet alleen om te luisteren. De muziek krijgt een extra dimensie door de interactieve verbeelding van zandkunstenaar Gert van der Vijver. Een unieke artiest die met zand de mooiste schilderingen kan maken. In de combinatie muziek en zandkunst werkte hij al samen met Janine Jansen, Wibi Soerjadi, het Rotterdams Philharmonisch Orkest en het Koninklijk Concertgebouworkest. Met het Phion Ensemble wordt het een heerlijk concert voor oor én oog.
Afstoffen
Lezing over textielindustrie in de Achterhoek en Aalten
Aalten heeft een honderdvijftig jarige geschiedenis van textielindustrie. Het wonderlijks is dat daarvan zo goed als niets is terug te vinden. Het Aaltense museum heeft ooit nog eens een interactieve wandelroute laten maken langs alle plekken die een rol in die geschiedenis hebben gespeeld, met filmbeelden en al, maar die ligt -heel tekenend- ongebruikt op de planken.
Gelukkig verzorgt Raymond Driessen op zaterdag 26 oktober een lezing over de ontwikkeling van de textielindustrie in de Achterhoek en Aalten. De lezing begint met een schets over de traditionele manier waarop textiel eeuwenlang gemaakt werd in de Achterhoek. Aansluitend schetst Raymond de achtergronden van de industrialisatie die eindigt met de opkomst van de grote textielindustrie in Twente en de Achterhoek.
In de lezing ligt het accent op het avontuurlijke textiel verhaal van de familie Driessen. Beginnend in Bocholt en eindigend met de fabrieken in Aalten. Raymonds familie heeft precies het patroon gevolgd van de ontwikkeling van de textiel in de Achterhoek en hun geschiedenis geeft daarvan een goed beeld.
De lezing gaat van start om 15.00 uur in het HelenaHuis aan de Landstraat 11 te Aalten. De entree bedraagt vijf euro en is inclusief een kopje koffie of thee. Daar kun je het niet voor laten natuurlijk.
Graag aanmelden via contact@helenahuis.nl of telefonisch via 06-34464392.Artikel
Nieuwstips en feedback
Tot slot de huishoudelijke mededeling. Voor persberichten of andere nieuwstips kun je de redactie rechtstreeks tippen via de Deel je nieuws-knoppen op onze websites. Zie bijvoorbeeld deze pagina voor de Gelderse Post.
We zijn heel benieuwd naar jouw feedback, dus heb je andere vragen of opmerkingen over deze nieuwsbrief? Reageer gerust op deze mail en dan reageren we zo spoedig mogelijk.