#67 De 17de eeuw en meer actueels
Frederik Hendrik, Giuseppe Verdi, Hendrickje Stoffels, Hans Keuper en meer (aankomende?) legendes
Beste lezer van de Cultuurnieuwsbrief,
Mijn vijfwekelijkse bijdrage aan de Cultuurnieuwsbrief van Achterhoek Nieuws. Met weer een (ongetwijfeld door persoonlijke voorkeuren beïnvloede) greep uit wat er op cultureel gebied te beleven is de komende weken. In de Achterhoek, over de Achterhoek, of beide. We zijn onder andere in de bieb van Didam. Is Didam nog Achterhoek of is het Liemers, of allebei? Maakt het uit? Achterhoek Nieuws valt er op de mat met Montferland Journaal. En discussies over grenzen zijn er al genoeg, ze leiden tot conflicten, geweld en oorlogen. Ook vroeger al: aan het einde van de 16de en het begin van de 17de eeuw was de Achterhoek het strijdtoneel tussen de Spaanse en de Staatse troepen. Het zal voor veel streekbewoners een hel zijn geweest, met plunderingen en brandschatten. Inmiddels heeft de tijd er een deken van zo’n vier eeuwen overheen gelegd. Het vestingstadje Groenlo was regelmatig betrokken in de strijd, het was dan weer Spaans, dan weer Hollands. De definitieve verovering van Grol door het Staatse leger in 1627, het Belegh van Grol, wordt binnenkort weer nagespeeld tijdens de Slag om Grolle. Met veldslagen, kampementen, ambachten en meer gaan de deelnemers terug naar toen, maar wel zonder echte slachtoffers.
Mark Ebbers
Bredevoorter werkt aan roman over Bredevoortse Hendrickje Stoffels
BREDEVOORT - Als jongen van 9 jaar stond Maarten Hijink met open mond bij archeologische opgravingen in Bredevoort. Een levenslange liefde voor geschiedenis werd geboren. Zijn carrière voerde hem naar Den Haag, waar hij Tweede Kamerlid werd voor de Socialistische Partij (SP). Na het afscheid daarvan was er eindelijk tijd om een roman te schrijven en wel over Hendrickje Stoffels uit Bredevoort, de geliefde van een van de grootste schilders uit de geschiedenis: Rembrandt. De roman verschijnt in 2025. Onze correspondent had een gesprek met Maarten.
Het volledige artikel door Jos Wessels
Van saaie container naar kleurrijk kunstwerk
LICHTENVOORDE – Op het plein bij basisschool De Leeuw staat al jarenlang een opslagcontainer. Jarenlang een grauwe en saaie doos. Maar sinds enige tijd voorzien van kleurrijke afbeeldingen. Gemaakt door eigen jonge kunstenaars, namelijk de leerlingen zelf, samen met de beeldend kunstenaars Natasja Scharenborg en Kim Froeling.
Door Mark Ebbers
Intern begeleider Susanne Hanselman vertelt hoe het zo gekomen is. “Vorig schooljaar heeft onze leerlingenraad contact gezocht met de gemeente Oost Gelre, een van de partijen van Geef Lichtenvoorde Kleur. Het was vooral het erg lelijke containerhok waaraan de leerlingenraad zich stoorde. Dit is neergelegd en via via zijn we bij Natasja Scharenborg en Culturije terechtgekomen. Zo is het kunstproject opgestart.”
Van straatkunst naar schoolkunst
Natasja kijkt tevreden terug op het creatieve proces en het resultaat: “Kim en ik hebben een heel leuk project achter de rug met basisschool de Leeuw in Lichtenvoorde, als NK Walls, de naam van onze samenwerking. Een project waar we voor de zomervakantie mee gestart zijn en afgelopen maand verder hebben afgerond. In het kader van het Street Art-project in Lichtenvoorde en vanuit de vraag van de school hebben we het project dit voorjaar opgezet, waarbij leerlingen ook kennis hebben gemaakt met street art in Lichtenvoorde. Alle klassen, van groep 1 tot en met groep 8, hebben een wandeling in het centrum gemaakt, waarbij ik verteld heb over de muurschilderingen. Daarna zijn de kinderen zelf aan de slag gegaan met tekenen. We hebben de tekeningen samengevoegd en samen met de leerlingen de muurschildering gemaakt op de container gemaakt. Voor de zomervakantie hebben we met groep 5 tot en met 8, de bovenbouw, één zijde van de opslagruimte geschilderd en afgelopen weken de overige drie zijdes met de groepen 1 tot en met 5, de middenbouw en de onderbouw.”
De leerlingen bleken ondernemend en creatief, en dat het thema Samen Sterk goed gekozen was, blijkt uit de kleurige container die nu staat te pronken aan ‘t Hof. “Het is de elfde muurschildering in Lichtenvoorde en ditmaal zijn de leerlingen de kunstenaars”, stelt Natasja, die het kunstwerk heeft opgenomen in de Lichtenvoordse Street Art-route.
Muurschildering Tanja Papez: Verdi met blauwe hoed
ZUTPHEN – Daar staat ze, op haar verstelbare hangbrug, bevestigd aan een muur van een flat aan de Verdistraat. Druk aan het werk. De muur was tot voor kort een toonbeeld van reusachtige leegte. Maar Tanja Papez is bezig een meer dan levensgroot portret te schilderen van een beroemde negentiende-eeuwse Italiaanse componist: Giuseppe Verdi, de man aan wie de Zutphense straat haar naam te danken heeft.
Lees het artikel van Sander Grootendorst op Achterhoek Nieuws Cultuur.
Jubileumexpositie Grenzeloos glas in nieuwe kunstruimte StudioPunt5
BORCULO – De afgelopen jaren is er veel gebeurd als het om kunst gaat in de Berkelstad. Vele bronzen beelden bijvoorbeeld zagen het licht ter ondersteuning van de historie van het markante stadje. Onlangs opende burgemeester Joost van Oostrum van Berkelland een nieuw, hoogwaardig kunstinitiatief: StudioPunt5, een kunstruimte van glaskunstenares Annemiek Punt (1959). Zij viert dit jaar haar 45-jarig jubileum als beeldend kunstenares.
Het volledige artikel van correspondent Rob Weeber.
Van 13 oktober tot en met 1 december herbergt de ruimte de eigen jubileumexpositie Grenzeloos glas. De expositie is zaterdags en zondags van 12.00 tot 17.00 uur geopend en verder alleen op afspraak. De toegang is gratis.
StudioPunt5 is gevestigd aan de Korenbree 28-5 in Borculo. Voor meer over Annemiek Punt en haar werk: www.annemiekpunt.nl
Kort nieuws
In de vijftien titels van Achterhoek Nieuws werd recent weer gepubliceerd over nog veel meer activiteiten die we graag tippen. Hieronder een kleine en ingekorte greep, de volledige artikelen en nog veel meer is te lezen op achterhoeknieuws.nl/cultuur en achterhoeknieuws.nl/muziek.
(Religieuze) kunst in de kijker: wat zie ik nu eigenlijk?
WINTERSWIJK - In veel kerken, kloosters, kapellen, maar tegenwoordig natuurlijk ook in allerlei musea, is religieuze kunst te vinden. Hoe herkennen mensen wat ze zien? Hoe onderscheidt men de ene heilige van de andere? Wat betekenen al die voorwerpen die worden afgebeeld? Kunsthistorica Tamar te Paske vertelt er over op donderdag 17 oktober vanaf 19.30 uur in het Zonnebrinkcentrum. Zij doet dit aan de hand van allerlei afbeeldingen. Informatie en aanmelding bij ds. Freerk Hovinga, fhovinga@xs4all.nl, 06-19736986. Deelname is gratis, een vrije gift wordt op prijs gesteld.
Herfstvakantie in het Brandweermuseum met Ram de Vlam
BORCULO - In het Brandweermuseum is er in de herfstvakantie, speciaal voor kinderen, ouders en grootouders, Ram de Vlam. Wie dit wil, kan op woensdagmiddag 30 oktober bovendien geschminkt worden tussen 14.00 en 16.00 uur. Daarnaast is er in deze vakantieweek ook nog een verrassing voor de jeugd vanaf 12 jaar.
Fraaie werken in Dorpshuis De Kei
STEENDEREN - De komende drie maanden is er in De Kei in Steenderen weer nieuwe kunst te bewonderen. Dit keer van Joke Koetsier-Meijran en van Marjolein Rudolphus, beiden uit Steenderen. Je kan binnenlopen tijdens de openingstijden van De Kei. Van 10.00 tot 12.00 uur en van 14.00 tot 16.00 uur is er zeker iemand aanwezig om je de weg te wijzen.
Sprookjesachtige muziek gecombineerd met zandkunst
DINXPERLO - Op zondag 20 oktober om 15.30 uur vindt in het Klein Theater in Dinxperlo een bijzonder concert plaats. Het Phion ensemble, samen met zandkunstenaar Gert van der Vijver, presenteert een interactieve voorstelling met klassieke muziek en live zandschilderingen. De voorstelling, getiteld Van moeder gans tot de tovenaarsleerling, brengt de sprookjesachtige muziek van bekende componisten tot leven, begeleid door de unieke zandkunst van Van der Vijver.
Voor het volledige artikel: www.achterhoeknieuws.nl/sprookjesachtige-muziek-en-zandkunst-in-klein-theater-dinxperlo.
Voor kaarten: www.kleintheaterdinxperlo.nl.nl/contactformulier1.html.
Culturele UITagenda
Nog even en dan gaat Groenlo weer terug in de tijd. Op 20 t/m 22 oktober herbeleeft Groenlo de inname van 1627 tijdens de Slag om Grolle. Meer dan 1500 re-enactors uit heel Europa nemen je mee terug naar de 17e eeuw, met indrukwekkende gevechten tussen Staatse en Spaanse troepen, compleet met kanonnen, musketten en paarden. Daarnaast kun je genieten van 17e-eeuwse kinderspelen, handelaren, ambachten en historische horeca. Wandel door de oude binnenstad en ervaar het dagelijks leven van 1627! Mis dit unieke historische spektakel niet en bestel alvast je tickets.
Kijk voor alle info en nog veel meer uit-tips op uitagenda-achterhoek.nl.
Lèzen
Op veel plekken in Nederland zijn in de openbare ruimte gedichten te vinden. Ook op verschillende plekken in of vlak bij de Achterhoek. Een inventarisatie met kaart is te vinden op straatpoezie.nl.
Kieken
Penseelwinnaars in bieb Didam
DIDAM - Bibliotheek Didam verzorgt in samenwerking met de Illustratie Ambassade de tentoonstelling Reizende Penselen 2024. Het werk van de acht winnaars van de Zilveren Penseel is de hele maand oktober op imposant formaat te bewonderen.
Ieder jaar worden in aanloop tot de Kinderboekenweek prijzen uitgereikt voor de beste kinderboeken. Een vakjury bekroont boeken met een Penseel (voor de illustraties) of Griffels (voor de tekst). Dit jaar kregen acht boeken een Zilveren Penseel. De Gouden Penseel ging naar het boek Het touw en de waarheid met illustraties van Jeska Verstegen. In de bibliotheek is van ieder van de met een Zilveren Penseel bekroonde boeken één illustratie te zien. De prijswinnende boeken zijn ook te bekijken en - na oktober – natuurlijk ook te leen in de bibliotheek.
Bezoekers van de tentoonstelling kunnen meedoen met een speurtocht en zo kans maken op één van de acht met een Penseel bekroonde boeken. Kunstenares Ineke van Geemen geeft op woensdag 23 oktober in Bibliotheek Didam een workshop voor kinderen en jongeren. De workshop, van 15.00 tot 16.30 uur, is gebaseerd op het boek Mensendieren van Yoko Heiligers. In de workshop maak je je eigen mensendier. De workshop is gratis. Aanmelden gaat online via de agenda op de website van Bibliotheek Montferland.
De bekroonde boeken van dit jaar nemen kinderen serieus als publiek, nemen ze mee op spannende avonturen, maar leiden hen ook door hedendaagse onderwerpen zoals vluchteling zijn, het zoeken naar identiteit, onze relatie met de natuur en met elkaar. De illustraties nodigen kinderen uit om na te denken, buiten de gebaande paden te treden en zelfs om zelf de potloden ter hand te nemen.
In de expositie komen werelden tot leven en is de reikwijdte van illustratie als kunstvorm goed zichtbaar. Per Penseel winnend boek is één illustratie opgenomen in de expositie.
Luustern
Jan Oberink was bij het Boh Foi Toch-benefietconcert, rond de 80ste verjaardag van BFT-boegbeeld Hans Keuper. Zijn YouTube-video is niet perfect qua geluid, maar wel sfeervol.
Afstoffen
Actueel cultuurnieuws met een historisch randje
De volgende editie van de Slag om Grolle komt eraan. Een evenement dat de deelnemers en de toeschouwers het Beleg van Grol in 1627 laat herbeleven. Het evenement dat bijna 400 jaar teruggaat in de geschiedenis, heeft zelf inmiddels een geschiedenis van zo’n 20 jaar.
Nieuwstips en feedback
Tot slot de huishoudelijke mededeling. Voor persberichten of andere nieuwstips kun je de redactie rechtstreeks tippen via de Deel je nieuws-knoppen op onze websites. Zie bijvoorbeeld deze pagina voor de Gelderse Post.
We zijn heel benieuwd naar jouw feedback, dus heb je andere vragen of opmerkingen over deze nieuwsbrief? Reageer gerust op deze mail en dan reageren we zo spoedig mogelijk.