#59 Zachtzomers Uitduizelen
Na het 'Deurdonderen' tot rust komen bij openluchtspel of kerkconcert
Beste lezer van de Cultuurnieuwsbrief,
Winterswijks Goud
Nadat ik een paar jaar als bezoeker kennis gemaakt had met de zomervoorstellingen in het Steengroevetheater in Winterswijk, mocht ik door een zeker toeval dit jaar een bescheiden taak verrichten in de organisatie ervan. Schrijver en beoogd spelregisseur Bavo Galama was niet in staat de spelregie op zich te nemen en ik werd door het bestuur voor die taak gevraagd. Een bescheiden taak, zoals ik al zei, want de grote mannen achter deze voorstelling waren Marc Forno en Gerben Kruisselbrink die van deze voorstelling een kolkend geheel maakten waar een dikke elfduizend bezoekers luid-meezingende getuigen van waren.
Mijn verbazing en bewondering gold evenwel vooral de mensen die niet op het podium stonden. De dames van de kostuumgroep. De mannen van de decorbouw. De mensen van de machines, het licht en het geluid. Kortom, het team dat ervoor zorgt dat alles op het podium op rolletjes loopt. De talloze vrijwilligers die al die duizenden bezoekers begeleiden, te woord staan en soms letterlijk ondersteunen. Op hun beurt worden al die vrijwilligers verzorgd en ondersteund door weer andere vrijwilligers. Iedereen daar weet wat hem of haar te doen staat en iedereen doet dat in zijn of haar eigen vrije tijd. Vakantieweken worden opgenomen, verhuizingen uitgesteld, om maar bij te kunnen dragen aan deze voorstelling. Ik heb gezien dat dat niet altijd even gemakkelijk en vloeiend gaat. Er wordt duizelingwekkend veel gevraagd van al deze mensen. De ene onverwachte tegenvaller wordt opgelost om plaats te maken voor de volgende. Het incasseringsvermogen en de creativiteit van menigeen worden regelmatig danig op de proef gesteld.
Al 15 jaar wordt elk jaar in die Steengroeve een soortgelijke voorstelling geproduceerd. In de drie weken tijd die daarvoor staan, wordt in een desolate kuil een openluchttheater gebouwd dat zijn weerga in Nederland niet kent. Eén week opbouwen, één week spelen en één week afbreken. En dan mag er geen snipper papier meer liggen! Niets mag meer getuigen van de gebeurtenissen die zich daar hebben afgespeeld. Het is een ongelooflijke prestatie.
Het is dan ook begrijpelijk dat het bestuur nu even een pas op de plaats moet maken. Even de tijd gaat nemen om goed te bekijken waar ze staan en welke kant het op moet met het Steengroevetheater. Want de tijden van ongelimiteerd geïnspireerde inzet zijn voorbij. Dit is het moment waarop de organisatie in transitie moet naar verdere professionalisering. De kosten voor veiligheid, techniek en aankleding nemen dusdanig toe dat er naar meer en ander geld gezocht moet worden. Vrijwilligers van het eerste uur nemen na al die jaren langzaamaan afscheid van “hun kindje” en nieuwe vrijwilligers zullen gevonden en opgeleid moeten worden. Dat vergt een andersoortige organisatie en het is te hopen dat het bestuur een geïnspireerde tijd tegemoet gaat en de mensen en de wegen vindt om dit prachtige product voor de toekomst te behouden. Want dat is het echte Winterswijkse Goud dat daar in de Steengroeve te vinden is.
Theo Soontiëns
Het Hummelse Openluchtspel speelt weer
HUMMELO - Na alle hectiek in de Winterswijkse Steengroeve komen we in Hummelo weer in rustiger vaarwater, maar met toch een Winterswijks kantje.
Want het ‘Hummelse Openluchtspel’ dat elke twee jaar met een nieuwe productie komt, heeft er dit jaar voor gekozen een stuk te spelen van de Kottense toneel- en liedjesschrijver Willem Wilterdink, vooral bekend onder de naam ‘Hulzer Willem’
‘Heisa an de Grense’ is best een oud stuk over een nog oudere tijd, 1930 om precies te zijn. Het publiek kan zich dus voorbereiden op ot-en-sien-achtige plaatjes. Het romantische plattelandsleven van voor de oorlog. Natuurlijk moest er eerst wel wat aan het originele script gesleuteld worden om het verhaal in de oren en ogen van het hedendaagse publiek enige geloofwaardigheid en snelheid mee te geven.
Maar liefst 5 avonden spelen de mensen van het Hummelse Openluchtspel deze klucht, die het verhaal vertelt van boer Bearnd en zijn dochter Anne die samen een uitspanning/boerderijtje runnen vlak aan de grens. Het boerderijtje annex herberg is een trefpunt van smokkelaars, jachtopzieners, douane, marechaussee en de gewone mensen uit het buurtschap ‘an de grense’. Genoeg aanleiding dus voor listen, lusten en hilariteit. Aan de ervaren cast van het Hummelse Openluchtspel zal het niet liggen.
Hier is nog wat meer informatie te lezen in een editie van Achterhoek Nieuws
Hier kun je kaarten reserveren voor de voorstellingen op 16, 17, 21, 23 en 24 augustus 2024
Mechteld ten Ham Weekend - sinds 1993
‘s-HEERENBERG - Voor de 31e keer wordt dit jaar het Mechteld ten Ham weekend gehouden. Van 23 tot en met 25 augustus staat de stad ‘s-Heerenberg helemaal in het teken van de vrouw naar wie dit weekend vernoemd is: Mechteld ten Ham.
Het weekend heeft zich in de afgelopen decennia een stevige plek op de Achterhoekse Zomerkalender verworven. Waren het in de eerste edities vooral de theatrale activiteiten die in het oog sprongen, tegenwoordig is het een veel breder spectrum aan activiteiten voor een breder publiek. Aan de ene kant is er nog heel veel aandacht voor de Middeleeuwen, de heksenprocessen en de persoon van Mechteld ten Ham. Die spelen zich vooral af op zondag en in het stadsmuseum. Het jongere publiek wordt op vrijdag onthaald op een foute-muziek-party van radiostation Q music.
Maar de activiteit die zich in de afgelopen jaren tot topattractie heeft ontwikkeld is “Het Fluisterwoud” dat zich afspeelt in de Plantage, de tuinen achter Huis Bergh.
Die worden omgebouwd tot een sprookjesbos waar dit jaar met behulp van acteurs en muzikanten het verhaal van de Rattenvanger van Hamelen tot leven wordt gewekt. De activiteit is vooral bedoeld voor kinderen tot 12 jaar en hun ouders. Die hebben gratis toegang.
Op zondag is het tijd voor de middeleeuwse markt. In de binnenstad wordt straattoneel gespeeld, marskramers lopen overal rond en zwervers lopen te lanterfanten. Er zijn veel kramen waar standwerkers demonstraties geven in middeleeuwse ambachten zoals smeden, spinnen en hout snijden. Natuurlijk kun je op de traditionele braderie ook koopjes scoren.
Traditioneel vindt er op zondag vanaf 13.00 uur een Korenfestival plaats in de Pancratiuskerk.
Hier is alle informatie te vinden over het weekend
Hier is alle informatie over Stichting Mechteld ten Ham te lezen
25 jaar Buitenbiossen in de Achterhoek
DOETINCHEM & LOCHEM - Het was in 1999 dat het Doesburgse filmhuis ‘Het Badhuis’ en Theaterstichting AchterDoek het plan opvatten een buitenfilmfestival te organiseren. Zoiets bestond hier nog niet, maar we kenden het uit de kibboets waar een van ons als scholier een vakantie had doorgebracht. Daar was het, bij gebrek aan een binnenbioscoop, elke vrijdag filmavond op een van de buitenmuren van de flat.
Over gebrek gesproken, er bestonden toen nog geen beamers en van digitale films had nog niemand gehoord. De films waren van celluloid en de projectoren maakten dat prettige geluid dat je bij oude projecties hoort. Er was geen sprake van dat we de grote projector van het filmhuis naar buiten konden sjouwen, we moesten het met kleinere doen. Zo ontstond het idee om niet op één maar op meerdere plekken films te vertonen. Dat gebeurde in tuinen van particulieren. Een soort “gluren bij de buren” maar dan met films. Het festival werd een succes en uit die eerste keer ontstond een traditie in Doesburg, daarna in Doetinchem en nu zijn er elke zomer op tal van plaatsen in de Achterhoek buitenbioscopen:
In Lochem draait onder de noemer ‘Bierstraat BuitenBios’ op zaterdagavond 17 augustus de film The Holdovers, die de actrice Da’Vine Joy Randolph dit jaar een Oscar opleverde voor de beste vrouwelijke bijrol. De BierstraatBuitenBios wordt georganiseerd door 4 filmliefhebbers uit Lochem en dit jaar is het voor de 3e keer dat ’s zomers gratis toegankelijke films worden vertoond op het kleine plein aan de Bierstraat. Op dit plein in de binnenstad van Lochem, in de schaduw van de Gudulakerk, wordt een groot projectiescherm geplaatst. De toegang is gratis en bij regen wordt de film in de Gudulakerk vertoond.
In Doetinchem wordt een heel Buitenfilmfestival afgewerkt met op drie dagen, op drie verschillende plaatsen, drie verschillende films. Naast de al genoemde The Holdovers op donderdag 22 augustus in het park bij villa Ruimzicht, wordt op woensdag 21 augustus op het Joop Sarsplein de film C'è Ancora Domani vertoond en op vrijdag 23 augustus tenslotte kun je op de Bleek komen kijken naar ‘Bob Marley: One love’ . Ook in Doetinchem zijn de kaartjes gratis. Wel is het handig je eigen stoel mee te nemen.
De weersverwachtingen zien er goed uit, dus popcorn mee en heerlijk films kijken op de laatste zwoele zomeravonden van de vakantie!
Kort nieuws
In de vijftien titels van Achterhoek Nieuws werd recent weer gepubliceerd over meer activiteiten die we graag tippen. Hieronder een kleine greep, er is meer te lezen op achterhoeknieuws.nl/cultuur
Vanaf 6 juli is de expositie ‘Van klomp tot knipmuts: 150 jaar Winterswijkse klederdracht’ in het museum Wereld van Wenters voor het publiek geopend. Klederdracht werd niet alleen in plaatsen als Volendam en Staphorst gedragen. Ook in de Achterhoek en dus ook in Winterswijk, werd een eigen dracht gedragen. In deze tentoonstelling van Vereniging het Museum is te zien hoe deze kledingstijl zich ontwikkelde en hoe deze weer verdween. Meer informatie op de website van Vereniging Het Museum
Vertelfestival Zieuwent. In elk dorp zijn er plekjes waar kinderen niet vaak komen, zo ook in Zieuwent! Dit zijn van die plekjes waar de mooiste verhalen loskomen. Op 1 september zijn er 8 verschillende plekken in Zieuwent voor alle kinderen uit de Achterhoek en de rest van de wereld voorstellingen, aangepast aan de leeftijd van de basisschool; 4 voorstellingen voor onderbouw en 4 voor de bovenbouw. Om 12.45 uur is het verzamelen op het veld achter de Waareise in Zieuwent. De toegang is gratis en voor iedereen toegankelijk.
Jazzstafette at the Peacock. Op zondag 18 augustus zullen drie jazzduo’s elk 40 minuten het podium van Café-Restaurant de Pauw in Warnsveld bemannen om je het beste van hun repertoire te laten horen. Een drieluik met optredens van Slow Train, The Mule Stompers en Cleanhead & Barefoot, elk met een uniek karakter.
Vanaf 14.30 uur wordt er gespeeld en na ieder optreden is er een korte pauze. Laat je op deze middag bij De Pauw meevoeren op een muzikale reis met meerdere muziekstijlen, die op een bijzondere wijze samenkomen. Drie bands op één middag, een nieuw fenomeen bij Jazz at the Peacock.Nog meer Jazz: Trio Peter Beets (van The Beets Brothers) heeft een nieuwe album uitgebracht: ‘Tchaikovsky, Rachmaninov and all that jazz!’ en die mag je kopen. Maar je kunt hem op 24 augustus ook live gaan beluisteren in Vorden in de Dorpskerk. Vanaf 21.00 uur swingt daar het glas uit het lood. Tickets kosten weliswaar € 22,50 maar voor mensen tot 18 jaar is de toegang helemaal gratis! Sleur je puber dus mee naar de kerk en laat hem kennis maken met de moeder van alle muziek.
Culturele UITagenda
Op zaterdag 17 augustus en zondag 18 augustus is het weer tijd voor het Spektakelweekend! Bereid je voor op een weekend vol actie en vermaak. Overdag kun je genieten van een gevarieerd programma met autorodeo, banger race, NK combine race, motorcross, 3-wieler cross en duo cross. 's Avonds barst het feest los in de tent met live muziek van "The Dudes of Hengel", "Daredevils", en "The Green Monkeys". Voor de kinderen is er ook volop vermaak. Ze kunnen auto’s verven, spelen in de zandbak, schminken, tattoos zetten, en bij mooi weer genieten van een buikschuifbaan. Daarnaast is er een kindersaloon met ranja en een luchtkussen. Leuk voor het hele gezin! Kijk voor alle info en nog veel meer uit-tips op uitagenda-achterhoek.nl.
Lèzen
Een bassist vertelt
ZUTPHEN - Hans Hoog Stoevenbelt uit Zutphen, muzikant en beeldend kunstenaar, heeft nu ook een boek geschreven. En wat voor een boek. Hans kijkt terug op een leven lang muziek maken en schilderen. En hij nodigt ons met dit boek uit om mee te kijken.
“Alles wat een mens doet is een spel, hoe serieus ook.” schrijft dichter Hanz Mirck op de achterflap van het boek. “Door spelen leren we onszelf kennen. Misschien is het wel de enige manier om ins leven zin te geven. Maar niemand die weet hoe het werkt, want wie bestudeert speelt niet. Niemand kan het ons uitleggen. Behalve één man: Hans Hoog Stoevenbelt.”
Hans is een kind van Zutphen, hij zal daarom in die regio een grotere bekendheid genieten dan hier in de omgeving van Silvolde. Maar hij heeft in zijn leven als muzikant heel wat rondgetoerd in het land en vanuit die reiservaringen put hij talloze anekdotes die door hun couleur locale gemakkelijk een verbinding tot stand brengen met de lezer. Ze zijn hilarisch, ontroerend, tijdsbeeld beschrijvend, filosoferend, makkelijk leesbaar en heerlijk herkenbaar.
Daarnaast staat het boek bol van afbeeldingen van zijn kunstenaarswerk. Hans werkt in heel veel verschillende stijlen. Soms lijken het tekeningetjes die je vroeger in agenda’s van middelbare scholieren zag staan, dan weer lijken het collages te zijn, tegen abstracties aanschurkende beelden, portretreeksen, naïeven, van Goch-ish, noem maar op. Maar altijd spat de kleur ervan af.
Als je het boek uit hebt, lijk je door die combinaties van ervaringen en scheppingen de man Hans Hoog Stoevenbelt goed te kennen. En een interessant nieuw stuk van de culturele geschiedenis van onze regio.
Kieken
Bezoek de muntkelder van huis Bergh
In juli en augustus hebben bezoekers de mogelijkheid om op vaste tijdstippen de nieuw ingerichte muntkelder van huis Bergh in ‘s-Heerenberg te bezoeken. Op woensdag en zaterdag kunnen we onder begeleiding van een suppoost de heringerichte Muntkelder gaan bekijken. Het hoogtepunt van de muntslag van Bergh vond plaats in dít gebouw, dat het enige bewaard gebleven en te bezichtigen munthuis in Nederland is. In dit munthuis, waar tussen 1477 en 1582 munten werden geslagen in opdracht van de heren en graven Van den Bergh, komt de rijke geschiedenis van ‘s-Heerenberg tot leven. Vooral Willem IV en zijn broer Frederik van den Bergh laten veel verschillende munten slaan. Het muntpersoneel is echter niet zuiver op de graat, en het munthuis wordt meerdere keren beschuldigd van vervalsingen. Uiteindelijk wordt de controle-drang vanuit de overheid zodanig groot dat er geen plaats meer is voor particuliere munthuizen zoals die van Bergh. Maar je kunt het nog wel gaan bekijken. Met een beetje geluk kun je er ook zelf munt uit slaan.
Klik hier voor meer info
Luustern
Rust en koelte en muziek in de Jacobskerk
Ook deze zomer worden er in de Jacobskerk te Winterswijk marktconcerten gegeven onder de noemer Muziek Centraal. Elke woensdag is er om 12.00 uur een half uur durend concert. Het monumentale Naber/Metzler-orgel staat hierbij centraal.
Niks rustgevender dan in de koelte van een grote kerk, weg van de wildheid van alledag, te luisteren naar muziek van orgel en blokfluit. Kussentje mee, ogen dicht en laat je wegglijden in de na-ijlende klanken van orgel en fluit. Luisteren zoals luisteren bedoeld is: opgaan in datgene wat je hoort.
Op woensdag 21 augustus bezorgt vanaf 12.00 uur het duo Feldhaus & Ruesink jou zo’n luister-ervaring. Het duo bestaat uit de uit Vreden afkomstige blokfluitiste Hanne Feldhaus en de vaste organist van de Jacobskerk Wim Ruessink. Zij brengen werken van onder andere de Italiaanse barokcomponisten Corelli en Marini.
Het concert is gratis toegankelijk en er is altijd plaats. Na het concert is er een collecte waar je je dankbaarheid om kunt zetten in klinkende munt. Doen!
Afstoffen
Actueel cultuurnieuws met een historisch randje
Zwemmen in de Oude IJssel(streek)
Tijden veranderen en daarmee ook het perspectief op alledaagse zaken. Een paar weken geleden verscheen een artikel in De Correspondent over het zwemmen in open water. Dat dat zo heerlijk verkoelend is. En ontspannend. Maar dat dat op steeds minder plekken wordt toegestaan. En dat we er bang voor worden (gemaakt). Zodat we het zo weinig mogelijk meer gaan doen. Vreemd, want vroeger deden we niet anders.
Hoe kort dat maar geleden is, beschrijft Reinier Kroesen in zijn artikel in de Gelderse Post. Daarin beschrijft hij de plekken waar in de vroegere gemeentes Gendringen en Wisch werd gezwommen. Hoe in de jaren 50 op verschillende plekken initiatieven werden genomen om zwembaden voor de gemeenschappen te realiseren. Of hoe gemeenschappen zelf de portemonnee trokken en de handen uit de mouwen staken. En ook verhaalt hij hoe in modernere tijden de regels voor zwembaden zodanig werden aangescherpt dat de bestaande baden ineens niet meer voldeden en dorpen zonder zwembaden kwamen te zitten. Veiligheid maakt soms meer kapot dan je lief is. Maar ook hoe opnieuw de burgers in actie kwamen en ‘hun’ zwembaden voor sluiting behoedden.
Een lezenswaardig artikel dus. Na lezing ervan koester je nog meer de herinnering aan je eigen zwembelevenissen op Sloot, Warm, Kempersgat of gewoon, de bruggetjes over de A-strang bij Voorst.
Nieuwstips en feedback
Tot slot de huishoudelijke mededeling. Voor persberichten of andere nieuwstips kun je de redactie rechtstreeks tippen via de Deel je nieuws-knoppen op onze websites. Zie bijvoorbeeld deze pagina voor de Gelderse Post.
We zijn heel benieuwd naar jouw feedback, dus heb je andere vragen of opmerkingen over deze nieuwsbrief? Reageer gerust op deze mail en dan reageren we zo spoedig mogelijk.