#48 De zomer naakt, we gaan naar buiten, het gaat goed met de kunst!
Kunst gedijt het best toch in het daglicht, of in schijnwerpers in de nacht.
Beste lezer van de Cultuurnieuwsbrief,
De eerste wandel- en fietstochten langs ateliers van beeldende kunstenaars, of langs hun kunstwerken, zijn alweer achter de rug. De toneelverenigingen kijken tevreden terug op hun binnenseizoen en kaarten voor popfestivals en openluchtspelen zijn in de verkoop gedaan. Regen trekt weg, de temperatuur stijgt, de zomer komt. Kunst en cultuur rollen naar buiten en wij rollen er achter aan.
Overal is wat te doen
Afgelopen weekend moest ik toevallig van Winterswijk naar Zevenaar rijden en het was bijkans bij elk dorp waar ik langskwam raak: grote borden kondigden aan wat er dat weekend in het dorp of daaromtrent te doen was: voorstellingen, concerten, tentoonstellingen, wandelingen, voetbaltoernooien (ja, ook cultuur) en festivalletjes. Ik zal maar zeggen: het was teveel om ze allemaal te bezoeken, maar een gevoel van trots en rijkdom bekroop me wel. Ik voelde me rijk omdat er door de hele Achterhoek zoveel aanbod was en ik was trots op al die mensen die lokaal zoveel werk verzet hadden om die activiteiten mogelijk te maken.
Kunst houdt ons overeind
En al dreigt er veel onheil over prijsstijgingen, regeldruk, vergrijzing en ontgroening, het is er dan toch allemaal maar mooi. Het maakt mij weer eens duidelijk dat omstandigheden niet bepalend zijn voor de aanwezigheid van kunst. Zelfs in de diepst-trieste werkelijkheid van oorlog, armoede of onderdrukking bloeien de kunsten. Sterker nog, houden de kunsten de mensen overeind. In de overtuiging dat uit elke winter weer de zomer zal opbloeien. En daarop vooruitlopend, maken we een tekening, zingen we een lied, spelen we een spel van dromen en hopen.
Theo Soontiëns
De nieuwe theaterprogramma’s zijn uit!
Doetinchem, Dinxperlo, Lochem, Ulft, Winterswijk, Zevenaar, Zutphen - Eind mei is het moment dat alle theaters met hun nieuwe programma’s naar buiten treden. De theaters in de Achterhoek en Liemers trekken dezer dagen alles uit de kast om de mensen te tonen wat er het komend seizoen allemaal te zien is.
De brochures zijn bij veel huishoudens al op de deurmat gevallen en iedereen die dat wil heeft een paar weken de tijd om die rustig door te bladeren om hun eerste selectie uit het aanbod van voorstellingen, concerten en lezingen te maken.
Voor de mensen die niet op de verzendlijst van de theaters staan, zijn deze ook online in te zien. Wij hebben het makkelijk gemaakt voor je. Hieronder kun je klikken op die online programma’s
Amphion Doetinchem
Klein Theater Dinxperlo
Schouwburg Lochem
DRU Ulft
Theater De Storm Winterswijk
Musiater Zevenaar
Theater Hanzehof Zutphen
Toneelvereniging Etten speelt weer!
ETTEN - De klap was groot toen in 2022 Café Koster in Etten haar deuren sloot. Daarmee verloor de lokale toneelvereniging haar repetitie- en optreedruimte. En dat juist nadat een aantal jaren geen optredens konden worden gegeven door het Corona-virus.
Goede raad bleek duur maar nu lijkt er dan toch een oplossing in beeld te komen. Misschien is dat wel de reden dat de vereniging dit jaar weer een voorstelling gaat spelen. Natuurlijk buiten, want er is even geen binnen meer.
Op 31 mei en 2 juni speelt de vereniging bij de molen in Etten drie eenakters die volgens de vereniging “Om te smullen zijn”. Daar steek ik mijn hand ook voor in het vuur, want deze meer dan 100 jaar oude vereniging weet wat theater-maken is. Steeds op zoek naar iets nieuws. Wel graag blijspel-achtig, maar ook dat is een kunst.
Het belangrijkste nieuws is dat ze weer speelt en dat deze zware hobbel in de geschiedenis nu genomen lijkt.
Klik voor informatie en kaartverkoop op deze link
Irene Kriek van “Woest Oost” wint Cultuurprijs
ZUTPHEN - Het moest er een keer van komen. Irene Kriek, de jonge theatermaakster van het innovatieve jongerentheatergezelschap Woest Oost uit Zutphen is dit jaar de winnares van de Antje-van-Dijk-Cultuurprijs. De prijs is genoemd naar de Zutphense VVD-politica die zich jarenlang heeft sterkgemaakt voor een rijk en gevarieerd cultureel aanbod in Zutphen.
De jury was vanzelfsprekend lovend: “Irene Kriek heeft het vermogen om via theater diepgaande emoties en gedachten bij haar publiek op te roepen. Haar producties raken de kern van sociale en maatschappelijke kwesties en laten het publiek niet onberoerd achter. Door jonge, lokale acteurs een kans te geven, draagt ze bij aan de ontwikkeling van talent in haar eigen gemeenschap. Haar werk gaat verder dan entertainment; het is een krachtig middel tot reflectie en verandering.”
Woest Oost neemt al een aantal jaren een belangrijke plaats in, in het Achterhoekse Culturele Landschap. Niet alleen door jonge acteurs een plek te geven waarop ze hun talenten kunnen ontwikkelen, maar ook door het artistieke niveau van de voorstellingen die gemaakt worden. In het artikel in Achterhoek Nieuws wordt ook benoemd hoezeer deze groep op zoek is naar een eigen plek. Ook hier dreigt zich weer het tragische Cultuurmodel Achterhoek te ontwikkelen: jonge theatermaker ziet wat hier ontbreekt; zet met inzet van haar hele ziel en zaligheid iets op dat van groot belang voor de samenleving is, maar geen enkele mecenas of politicus die wil zien wat zoiets werkelijk nodig heeft om te blijven bestaan: een eigen plek. Geen cultuurtempel graag, met dure managers en dito eerste steen, maar een betaalbare ruige plek die zelf beheerd kan worden, desnoods gedeeld met andere jonge makers, waar een eigen sfeer heerst en waar jonge makers zich veilig voelen. Hoe moeilijk is dat?
Kort nieuws
In de vijftien titels van Achterhoek Nieuws werd recent weer gepubliceerd over nog veel meer activiteiten die we graag tippen. Hieronder een kleine greep, er is meer te lezen op achterhoeknieuws.nl/cultuur
ACHTERHOEK - Gidsen gezocht voor de ´Silo art tour´. Inmiddels zijn in de hele Achterhoek een tiental agrarische gebouwen getransformeerd tot kunstwerken. Ze zijn nu niet alleen mooi om te zien maar vertellen ook het verhaal van de regio. De ‘Silo art tour’ leidt geïnteresseerden langs de objecten. Om de ‘Silo art tour’ nog meer kwaliteit mee te geven, worden gidsen opgeleid die het verhaal achter de verschillende kunstwerken kunnen vertellen. Deelname is gratis. Wel wordt van de deelnemers verwacht dat zij middels e-learning achter de computer twee korte modules met basiskennis over de Silo Art Tour afronden. En op de gezamenlijke cursusdag ‘gids in één dag’ van 6 juni bezoeken de gidsen in opleiding twee locaties van de Silo Art Tour waar ook verschillende sprekers komen vertellen over de over de achtergronden van de kunstwerken. Aan het einde van de dag ontvangen de deelnemers een certificaat en lopen ze officieel als Silo Art Tourgids de deur uit. Met deze kennis kunnen de gidsen vervolgens zelfstandig tours verzorgen, wat een welkome uitbreiding is op het bestaande aanbod.
Het gids in één dag evenement wordt georganiseerd door Achterhoek Toerisme en vindt plaats op 6 juni van 09.30 tot 16.00 uur bij NatuurlijkBUITEN in Sinderen. Aanmelden voor de eerste editie van het gids in één dag-evenement kan door een e-mail te sturen naar h.faber@achterhoek.nl.
AALTEN - Ik heb al eens hoog opgegeven over het gemak van de bibliotheek. En het kan nog veel gemakkelijker. Blijkt. Op maandag 10 juni is er een workshop in de Bibliotheek Aalten, waarin de deelnemers het gemak van de online bibliotheek kunnen ontdekken.
Het papieren boek heeft zo z’n charme, maar die weegt niet altijd op tegen de voordelen van een digitaal boek. Zo kun je een hele boekenkast meenemen op vakantie zonder dat je je een breuk sjouwt. En heb je geen leeslampje nodig wanneer je voor het slapengaan in bed nog een hoofdstuk leest. En met een luisterboek wordt je heerlijk voorgelezen en kun je in de tussentijd zelfs nog andere dingen doen.
Wil je ook digitaal boeken kunnen lezen of luisteren maar weet je niet precies hoe dat werkt? Dan is deze workshop de juiste plek om te starten. Maandagavond 10 juni om 18.30 uur in de Bibliotheek Aalten. Deelname is gratis, lid of geen lid van de Bibliotheek. Reserveer wel van tevoren een plek via www.achterhoeksepoort.nl of 088-0062929.
ZUTPHEN - Op 21 en 22 juni speelt Theaterproject De Hoven het stuk “Het verdwenen kasteel”. Het stuk refereert aan kasteel “De Marsch” dat tot 200 jaar geleden in De Hoven stond. Met deze vierde voorstelling van Theaterproject De Hoven wandelt het publiek bijna letterlijk de tijd van ridders en jonkvrouwen binnen. Er ontvouwt zich een verhaal dat wordt verteld door spelers, zangers, muzikanten en dansers van 10 jaar jong tot aan de oudste generatie.
Er zijn drie voorstellingen: op vrijdag 21 juni om 18.30 uur, op zaterdag 22 juni om 14.30 uur en om 18.30 uur. De voorstelling duurt ongeveer 1,5 uur waarbij het publiek zich met een korte wandeling over de Hofweg van het heden naar de tijd van het verdwenen kasteel verplaatst. De start van de voorstelling is Vlietbergweg 2, 7205 DD Zutphen. Kaartverkoop via deze link
Culturele UITagenda
Swingen en zingen!
We hebben een heerlijk zonnig weekend voor de boeg, ideaal om erop uit te trekken. Kies uit een van de heerlijke Achterhoekse wandel- of fietsroutes zoals de Voorjaarsfietstocht in Aalten of bezoek een evenement.
In Doetinchem swing en zing je mee tijdens het Korenfestival terwijl in Winterswijk de heupen los gaan op Festival Soepeltjes op het strand. Didam staat dit weekend op Stelten met een gezellige markt, optredens en volop activiteiten en voor de kids is er het Zandbultfestival met activiteiten op het gebied van dans, theater, spel, muziek, natuur en sport. Dit en nog veel meer leuks ontdek je op uitagenda-achterhoek.nl.
Lèzen
EUROPA - Voor één keer dan, niet een boek uit of over de Achterhoek, maar eentje uit Europa, omdat het volgende week verkiezingen zijn en Europa ons allemaal aangaat. Het is ook niet zomaar een boek.
“Wie let er op Brussel?” van Lise Witteman is een onthutsend boek dat een kritische blik werpt op de Europese Unie en haar instellingen. Het boek stelt vragen over de effectiviteit van het toezicht binnen de EU en de mate waarin Europese politici en ambtenaren verantwoordelijk worden gehouden voor hun daden.
Witteman, bekend van haar werk bij ‘Bureau Brussel’ van Follow the Money, onthult hoe de waakhonden van de EU vaak machteloos zijn in het uitoefenen van hun controlefunctie. Dit is vooral zorgwekkend nu de kloof tussen Europese burgers en de Brusselse bureaucratie enorm lijkt te zijn. Het boek biedt een mooi inzicht in de complexiteit van de macht binnen de EU en ja, de noodzaak van effectief toezicht om de democratische waarden te beschermen.
Het boek komt mooi op tijd voor iedereen die moet gaan stemmen. Je kunt het nog mooi lezen voor de verkiezingen.
Kieken\ Luustern
WINTERSWIJK - Het Gelders Goed is een concertreeks die op locaties door heel de Achterhoek wordt gegeven en waar ervaren talent naast jong talent optreedt. Het is een initiatief van van DRU poppodium en Poppunt Achterhoek. Na de reeks optredens krijgen de bands de mogelijkheid om één nummer op te nemen in het DRU poppodium. Later worden die nummers uitgegeven op cassette.
Op 1 juni strijkt het Gelders Goed neer in Theater Astoria in Winterswijk. Alleen de locatie is al een reden om er heen te gaan, want dit compleet gerestaureerde Art Deco theater uit de jaren 20 van de vorige eeuw is een genot om te gaan zien.
Je waant je meteen bij de ingang al in een ouderwetse bioscoop en moet de neiging onderdrukken om een kaartje te gaan kopen bij het kleine loketje aan de linkerkant. Als je eenmaal de grote zaal binnen bent getreden valt je mond open van verbazing. Ben je in een museum? In een theater of toch in een bioscoop? Hoe dan ook, er is een prachtig podium en daar treden op 1 juni twee bands van formaat op: FRÉ en Marise.
Marise
“Het geluid van een diepe bas, sferische gitaar, dromerige synths, elektronische drums en een warmte stem in combinatie met koortjes. Marise maakt Nederlandstalige elektropop. Haar teksten zijn als een dagboek en gaan over de gedachten en gevoelens uit haar dagelijks leven. Ze schrijft over haar onzekerheden, angst, verdriet en de drukte in haar hoofd, maar ook over de dingen die haar inspireren, blij maken en een gelukkig gevoel geven. Grote inspiratiebronnen van Marise zijn: Eefje de Visser, Wende, Bon Iver en RY X.”
FRÉ
“De in Doetinchem geboren en getogen zangeres, gitarist, songwriter en activist FRÉ maakt Engels en Nederlandstalige elektropop die de wereld van vandaag weerspiegelt. Haar heldere en krachtige stem komt rechtstreeks voor je hart terwijl je door Bon Iver-geïnspireerde klankwerelden dwaalt.”
Moeten we meer zeggen? Tickets koop je hier.
Afstoffen
Actueel cultuurnieuws met een historisch randje
ACHTERHOEK - Wel heel letterlijk dit keer, dat afstoffen. Wie regelmatig door de Achterhoek rijdt, komt ze overal tegen: boerderijtjes uit vroeger tijd. En als je er een zou moeten tekenen zou je er automatisch luiken bij tekenen. Niet zelden gekleurd in de kleuren van de kasteelheer onder wiens beheer de boerderij viel. Die luiken zitten er echter niet voor de sier op. Ze hebben een functie in het klimaatbeheer van de boerderij.
In de winter worden ze gesloten en houden ze de kou buiten, ook overdag als het moet. In de zomer doen ze precies het omgekeerde: dan houden ze de hitte buiten. Bij storm beschermen ze de ruiten en bij zwaar onweer geven ze de bewoners een gevoel van veiligheid. Dat laatste is niet helemaal terecht.
Maar in onze tijd zijn die functies een beetje uit het zicht geraakt. We hebben zo onze eigen manieren om het huis warm of koud of droog en veilig te houden. Daar hebben we die luiken niet bij nodig. Dachten we. En zo raakten veel luiken in onbruik met alle gevolgen voor hun staat van zijn.
Reddingsplan
En toen kwam daar de Boerderijenstichting Achterhoek. Die vond dat er iets moest gebeuren aan die deplorabele staat van de luiken. Leader Achterhoek ondersteunde die gedachte en samen kwamen ze tot een mooi plan. Dat was 2020. Sinds die tijd is er veel gebeurd. In 2022 konden bewoners van boerderijen van voor 1965 zich aanmelden om deel te nemen aan dit Luikenproject. De financiële bomen groeiden niet tot in de hemel maar uiteindelijk konden toch zo’n 43 eigenaren van boerderijen ondersteund worden met geld en scholing. Want die luiken, dat is nog best een wetenschap: materialen, constructies, kleuren, types, betekenis, noem maar op. Ook werd van de eigenaren verwacht dat ze zelf financieel bij zouden dragen aan de restauratie van hun luiken. Minimaal 60% van de kosten moesten door de eigenaren zelf worden opgehoest.
Klaar
En nu is het 2024 en het project is zo goed als afgerond. In totaal zijn in de zeven deelnemende gemeenten 43 boerderijen met samen 450 luiken helemaal “afgestoft”. Totale kosten waren 220.000 euro. Gemiddeld bijna 500 euro per luik. Natuurlijk zitten daar ook coördinatiekosten en zo in, maar het belangrijkste is dat er een stuk cultuurbehoud heeft plaatsgevonden waarvan we niet wisten dat die op het spel stond. We rijden er altijd fluitend op de fiets langs en hebben geen idee wat het kost om al dat moois voor te toekomst te behouden. Heb je geen zin in fietsen? Op de site van de Boerderijenstichting Achterhoek kun je alle boerderijen zien staan pronken met hun nieuwe luiken. Een genot voor het oog.
Nieuwstips en feedback
Tot slot de huishoudelijke mededeling. Voor persberichten of andere nieuwstips kun je de redactie rechtstreeks tippen via de Deel je nieuws-knoppen op onze websites. Zie bijvoorbeeld deze pagina voor de Gelderse Post.
We zijn heel benieuwd naar jouw feedback, dus heb je andere vragen of opmerkingen over deze nieuwsbrief? Reageer gerust op deze mail en dan reageren we zo spoedig mogelijk.