#19 Met boerenverstand Achterhoekse cultuur beleven
West Side Story voor blaasorkest, boek met oude wijsheden, Bennie Jolink in zwart-wit
Beste lezer van de Cultuurnieuwsbrief,
de boekenrubriek Sander Leest in de bladen van Achterhoek Nieuws staat even op een laag pitje. Maar tips over nieuwe boeken blijven binnenkomen. Boeken zonder een link, direct of indirect, naar de Achterhoek vallen bij voorbaat af. Alhoewel… in korte tijd hoorde ik twee mensen onafhankelijk van elkaar zeggen dat ze er vanuit de Randstad een tijdje tussenuit gingen naar een accommodatie in de Achterhoek en ook een stapeltje boeken meenamen om hun ‘leesachterstand’ in te halen. Zo bezien komt dan weer elk boek voor bespreking in aanmerking: je leest het boek hier in de Achterhoek. (Doet denken aan die mooie ode van Rocco Ostermann van twee jaar geleden, uitgevoerd door de Knasterds).
Doorredenerend geldt het ook voor elk muziekje dat waar dan ook ter wereld is gemaakt, om ergens in deze streek te worden beluisterd. Of films die hier worden bekeken.
Geen beginnen aan: het zou deze nieuwsbrief oneindig lang maken, terwijl hij nou net is bedoeld om overzicht te bieden in het grote aanbod van wat er live aan cultureels te beleven valt. Respectievelijk wat er aan boeken wordt geschreven en uitgegeven, hier in de Achterhoek. Boeken die bijvoorbeeld in aanmerking komen voor de jaarlijkse Beste boek van de Achterhoek en Liemers-prijs. Van juryvoorzitter Gerwin Nijkamp, hoofdredacteur van Achterhoek Nieuws, hoorde ik dat hij de komende weken tussen de bedrijven door flink aan het lezen gaan.
Sander Grootendorst
Kort nieuws
Een selectie uit het cultuurnieuws in de vijftien titels van Achterhoek Nieuws en in andere media:
ZUTPHEN – Het landelijke atelierweekend staat voor de deur. In Zutphen maken 29 kunstenaars het publiek komende zaterdag en zondag deelgenoot van hun creativiteit. Kunstenaars en locaties zijn te vinden op kunstconnectiezutphen.nl. Meer informatie over activiteiten elders: landelijkatelierweekend.nl.
ZELHEM – Helma Snelooper, collega-Dichter-des-Achterhoeks, presenteert zaterdag 11 november haar nieuwe bundel Vlieghuid. De vader van Helma – ‘ik bun d’r ene van Arendsen’ – komt oorspronkelijk uit Zelhem, haar moeder van Velswijk. Zij verhuisden later naar de Dorpsstraat in Hummelo. De boekpresentatienis niet toevallig in Museum Smedekinck aan de Pluimersweg in Zelhem (aanvang 13.30 uur). “Bij een eerder optreden in dit museum met verhalen en gedichten zaten mensen in het publiek die mijn ouders en grootouders hadden gekend. Vele verhalen kwamen toen los. Over oma en opa Velswijk, maar ook oma en opa Meene, die in een boerderij woonden tegenover Pellekaonsbos. Over de dames Bennink, eigenaars van het bos, die een kruidenierswinkel hadden waar ze thee van De Pelikaan verkochten.”
WEHL - Het eerste in een reeks van fotoboeken over diverse plaatsen in de Achterhoek en Liemers: ‘Wehl in de krant 1980-1989’ wordt maandag 13 november gepresenteerd op een bijeenkomst van de Oudheidkundige Vereniging Wehl. De nieuwsfoto’s (in zwart-wit) komen uit het archief van de nog altijd actieve fotograaf Theo Kock. Lezing en presentatie: Koningin Beatrixcentrum in Wehl. Aanvang 20.00 uur. Niet leden betalen 2,50 euro.
en is voor leden gratis toegankelijk. Niet-leden betalen 2,50 euro.WARNSVELD – Op zondag 12 november treedt vanaf 12.00 uur de Afrikaanse muziekgroep Mandinkabi op in gebouw ‘t Nut, omgedoopt tot Wereldlokaal Zutphen-Warnsveld. Mandinkabi speelt traditionele, akoestische muziek en Afropop uit Senegal en Gambia. Reserveren: info@wereldmuziek.nl.
EIBERGEN - Hermine Deurloo geeft met haar muziektrio donderdag 16 november een concert bij Jazz Eibergen in Het Muldershuis in EIbergen. Gefascineerd door de klank van de chromatische mondharmonica verruilde Deurloo haar altsaxofoon voor dit kleine instrumentje. Ze wordt begeleid door Ruud Ouwehand (bas) en Maarten van Grinten (drums). Info: www.jazzeibergen.nl.
LICHTENVOORDE – Predikant en cabaretier – bijzondere combinatie – Ruurd Walinga brengt donderdag 16 november (20.00 uur) in de Johanneskerk in Lichtenvoorde zijn voorstelling Plantaardig en diervriendelijk in de Johanneskerk. Sinds 2022 woont de uit Friesland afkomstige Walinga in de Achterhoek, waar zijn vrouw werkt als therapeut in Trauma Centrum Nederland in Kranenburg. Gratis entree.
WILP – Harmonie Gorssel-Eefde en brassband Crescendo uit Wilp (aan de overkant van de IJssel) hebben de handen ineengeslagen. De muziekverenigingen geven zondag 19 november een gezamenlijk concert in de Dorpskerk in Wilp. De beide dirigenten, respectievelijk Jacob Jansen en Gilian Schmidt, hebben het programma opgesteld. Aanvang: 13.30 uur. Gratis entree.
LICHTENVOORDE – Het Alzheimer Trefpunt Aalten-Oost Gelre–Winterswijk houdt regelmatig bijeenkomsten voor mensen met een beginnende vorm van dementie en hun mantelzorgers, hun naasten en andere belangstellenden. Op 22 november keer staat een theatervoorstelling gepland: Jij bent mijn Suikerbossie. Theater Aan De Lijn speelt korte, luchtige en soms spannende scènes. De situaties spelen zich af in het dagelijks leven van Wim en zijn partner Mia, die dementie heeft. Hoe gaat Wim hiermee om? Soms gaat het goed en soms slaat Wim de plank finaal mis. Iedere situatie wordt besproken samen met het aanwezige publiek: zijn de scènes herkenbaar? De bijeenkomst in Cultureel Centrum Den Diek aan de Dijkstraat in Lichtenvoorde duurt van 20.30 tot 21.30 uur. Vooraf aanmelden (tel. 06-34193613, kantooruren).
EIBERGEN - De 83-jarige geboren en getogen Haaksbergenaar Gerard Leferink exposeert zijn werk tot begin januari in de vitrines van dorpshuis De Huve in Eibergen. Na bijna veertig jaar actief te zijn geweest als binnenhuisadviseur bij een meubelzaak ging hij zich verdiepen in de glaskunst. Hij oogstte daarin al snel waardering in het hele land.
Deze week gaat het in de Achterhoek over gezond boerenverstand maar ook over leven en liefde!
Wat doet die boer van tegenwoordig nu hele dagen? Voeren, melken en hooien, protesteren? Tijdens de lezing bij het ECAL neemt Melkveehouder Stefan te Selle je mee in zijn dagelijkse werkzaamheden, verantwoordelijkheden, uitdagingen en passie.
Een andere passie vind je bij Duo Huijnen en Hopman waarbij de unieke combinatie van viool en accordeon een schot in de roos zijn. Het concert ‘’Leven en liefde’’ is een ware beleving met meeslepende muziek, afgewisseld met persoonlijke verhalen.
Kijk voor meer info op uitagenda-achterhoek.nl.
Kieken
Aan het eind van de vorige eeuw en het begin van deze woonde ik in Doesburg op de spreekwoordelijke steenworp afstand van de Martinikerk, een van de hoogste kerkgebouwen van Nederland, en dat in zo’n klein stadje. In 1993 werd naast de kerk een vredesmonument geplaatst, gemaakt door Jan Wolkers, en afgelopen zondag is er een interessant object bijgekomen. In de hal is een miniatuurversie van de kerktoren onthuld. De Doesburgse kunstenaar André Bikker heeft het gevaarte ontworpen. Hij deed dat in opdracht van de in 1997 opgerichte Stichting Doesburgs Carillon, die in 2022 vijfentwintig jaar bestond. Door de coronamaatregelen kon dat niet gevierd worden. Dat gebeurde zondag alsnog.
Luusteren
Joop Boerstoel is vijfentwintig jaar dirigent van het Symfonisch Blaasorkest Gaanderen. Dat wordt zaterdag 18 november gevierd met en concertante uitvoering van de muziek uit de dansmusical West Side Story uit 1957, gecomponeerd door Leonard Bernstein. Terwijl ik dit intik, komen de melodieën in mijn hoofd op: Maria, I just met a girl named Maria… Of: I feel pretty. Dit is een fragment uit de gelijknamige film (1961).
In Achterhoek Nieuws verklaart de dirigent: “Het is een pittig werk en dat vergt een lange voorbereiding. Zo’n uitdaging moet je echt samen aangaan. Speciaal voor mijn vijfentwintigjarig dirigentschap hebben bestuur en orkest ingestemd met deze kluif. Het wordt een uitvoering zonder dans, maar wel met vocale toppers. We hebben een professionele bezetting waarin musicalster Joke de Kruijf de meest opvallende naam is.”
Boerstoel heeft een passend arrangement weten te vinden. “Uitdagend, maar niet te moeilijk. Werkelijk iedereen heeft iets te doen en alle succesnummers zitten er in. De zes vocale solisten mogen aan de bak en presentatrice Marlies Claasen zorgt voor de verhaallijn.”
Behalve de musical klinkt er onder meer ook een speciaal voor het Gaanderense orkest geschreven compositie, geschreven door Boerstoels collega Jan Bosveld, getiteld Jubilee for Winds. “Een persoonlijk eerbetoon aan deze mooie vereniging.”
Lèzen
Een qua aanpak wel heel bijzonder boek wordt morgen (10 november) in Zutphen gepresenteerd. Mariëlle Bonenkamp, geboren Beltrumse, en Zutphenaar Robert Feickens maakten in eendrachtige samenwerking het boek Binnenlanden. Niet alleen de inhoud (Bonenkamp de illustraties, Feickens de haiku’s), maar… alles. Letterzetten, vouwen, binden, noem maar op. Ze namen er ruim de tijd voor – dat moet ook wel bij zo’n project –, zelfs voor de planning van de presentatie. Het interview dat ik in juni met ze had, staat deze week in de krant.
***
Uitgeverij AdfH, gevestigd in Enschede, is voor eeuwig verbonden aan de Lochemse buurtschap Klein-Dochteren, waar A.L. Snijders woonde, wiens werk ze integraal heeft uitgegeven. Kreeg een boekje in handen, getiteld De kunst van de voorzichtigheid. Baltasar Gracián schreef het in de zeventiende eeuw. Annemarie Pilon vertaalde het, Dirk van Dien illustreerde het. Ik zette het in mijn kast en… daar stond het al – een vorige uitgave, ooit in de ramsj bij boekhandel Lovink in Lochem gekocht. De nieuwe uitgave leest veel prettiger, mede door een aantal ingrepen. Zo richtte Gracián zijn wijsheden alleen tot mannen, ze wisten niet beter in die tijd. Pilon maakte daar ‘mensen’ van. En er is een hoop ‘opvulling’ uit de oorspronkelijke teksten weggelaten. Het zijn en blijven universele bespiegelingen en adviezen die Gracián ons voorschotelt. Verleidelijk om naar hartenlust uit te citeren, maar ik houd het even bij één zin uit De kunst van de voorzichtigheid: “Door anderen in het ongewisse te laten wek je ontzag.”
Nieuwstips en feedback
Tot slot de huishoudelijke mededeling. Voor persberichten of andere nieuwstips kun je de redactie rechtstreeks tippen via de Deel je nieuws-knoppen op onze websites. Zie bijvoorbeeld deze pagina voor Lichtenvoorde (Elna).
We zijn heel benieuwd naar jouw feedback, dus heb je andere vragen of opmerkingen over deze nieuwsbrief? Reageer gerust op deze mail en dan reageren we zo spoedig mogelijk.
WEEKWINACTIE
Wil jij deze week kans maken op twee vrijkaarten voor een lezing bij boekhandel Rutgers in Varsseveld?
Like en deel dit Facebook-bericht over de Cultuurnieuwsbrief!